Cách Trồng Và Chăm Sóc Cây Dừa
Dừa là một loại cây có quả khô đơn độc và được sử dụng rộng rãi trong đời sống con người, đặc biệt phổ biến ở các quốc gia khu vực châu Á. Ở Việt Nam, trồng cây dừa được bà con nông dân ở miền Tây rất ưa chuộng, như ở Bến Tre hay Vĩnh Long. Tuy nhiên, để có được một vườn dừa đạt yêu cầu chất lượng và đáp ứng nhu cầu thị trường, nông dân sẽ phải đối mặt với không ít khó khăn. Vì vậy, trong bài viết này, chúng ta sẽ hướng dẫn chi tiết các kỹ thuật trồng dừa và cách chăm sóc cây dừa để đảm bảo năng suất và sản lượng cao, đặc biệt là trong giai đoạn mới trồng cây và thời kỳ cây cho trái.
NỘI DUNG
Quy trình trồng cây dừa
Dừa là một loại cây trồng lâu năm, có thể sinh trưởng trong thời gian dài từ 50 – 60 năm, thích nghi với vùng nước lợ. Có một số giống dừa cho ra năng suất cao như dừa dâu, với năng suất trung bình khoảng 90 – 120 trái/năm. Ở Việt Nam, dừa thường cho năng suất trung bình từ 70 – 100 trái/năm.
Hiện nay, mặc dù nông nghiệp đã có những tiến bộ, nhưng vẫn có nhiều nhà nông trồng dừa theo cách truyền thống, gây lãng phí tài nguyên tự nhiên và năng suất vẫn chưa cao. Để nâng cao hiệu quả khi trồng cây dừa, chúng ta cần tuân thủ đúng quy trình canh tác từ việc chọn giống, thiết kế vườn, mật độ trồng, và chú trọng chăm sóc, bón phân, phòng trừ sâu bệnh, dịch hại theo kỹ thuật.
1. Chọn giống dừa
Qua khảo sát thực tế, ở nhiều vùng trọng điểm trồng dừa trên cả nước (phần lớn là vùng nước lợ), mặc dù bị nước mặn 4% và xâm nhập mặn 3-4 tháng hàng năm, nhưng nhiều giống dừa vẫn phát triển rất tốt và cho năng suất cao. Điều này chứng tỏ rằng các giống dừa phù hợp với vùng nước lợ. Khi chọn giống, chúng ta cần phân biệt giữa hai nhóm giống dừa cao và dừa lùn.
Giống dừa cao bao gồm dừa ta (xanh, vàng), dừa dâu (xanh, vàng) và dừa bung.
- Dừa ta, dừa bung:
- Gốc to.
- Đường kính gốc 0.6 – 0.7m.
- Thân to khoảng 0.30m.
- Cây cao từ 20 – 25m.
- Tuổi thọ kéo dài từ 50 – 60 năm.
- Trái to hơn dừa dâu, thường khoảng 8 – 12 trái/tháng.
Dừa dâu:
- Gốc nhỏ khoảng 0.5 – 0.6m.
- Thân nhỏ khoảng 0.25m.
- Cây cao từ 10 – 15m.
- Tuổi thọ từ 35 – 45 năm.
- Sinh trái nhỏ hơn so với dừa ta, thường 12 – 15 trái/tháng.
Giống dừa lùn bao gồm các loại dừa xiêm (xanh, đỏ, lục, núm), dừa ẻo (xanh, vàng), dừa Mã Lai, dừa Tam Quan, dừa dứa (loại trái nhỏ),…
- Đường kính khoảng 0.35m.
- Cao từ 10 – 12m.
- Tuổi thọ trung bình từ 25 – 35 năm.
- Trái thu hoạch nhỏ và mỗi tháng chỉ khoảng 12 – 15 trái.
2. Cách chọn giống
Trước tiên, chúng ta cần chọn cây dừa mẹ:
- Tuổi cây mẹ:
- Giống dừa cao: từ 15 – 30 năm.
- Giống dừa lùn: từ 10 – 15 năm.
- Năng suất:
- Dừa cao: mỗi cây cho 70-100 trái/năm.
- Dừa lùn: mỗi cây cho 100-120 trái/năm.
- Thân cây sinh trưởng bình thường, không có dị dạng, sẹo lá khít, thân khỏe, mọc thẳng vươn cao.
Tiếp theo, chọn trái giống:
- Tuổi trái: khi vỏ trái đã khô.
- Trái giống đều đặn, không biến dạng, không bị sâu bệnh.
3. Kỹ thuật trồng dừa
Cây dừa thường rất dễ trồng, không kén đất nhưng sinh trưởng tốt nhất trên các loại đất có nhiều hữu cơ, đất phù sa, đất cát pha. Lý tưởng nhất là đất có hàm lượng kali dồi dào và tầng canh tác dày ít nhất 0.5m.
Trước khi trồng dừa:
- Gom lớp đất mặt để lấp mô với kích thước bề ngang gần 1m.
- Chiều cao của mô không cần phải vun cao.
- Đấp mô sao cho cây trồng không bị ngập úng trong mùa mưa.
- Bố trí cây trồng hợp lý tùy thuộc vào điều kiện mương liếp và đặc điểm đất.
- Giữ khoảng cách và mật độ trồng giữa các cây từ 6m trở lên đối với cây to có tán lá rộng.
Sau khi đất trồng đã chuẩn bị xong:
- Đào hố với kích thước tương đương kích cỡ trái dừa giống.
- Bón lót một lượng phân vừa phải, bao gồm phân hữu cơ trộn đều với phân lân và phân kali trong hố trồng.
- Đặt cây giống xuống, lấp đất lại thật kín để cây không bị gió lay làm đứt rễ.
Lưu ý:
- Đặt cây giống vào hố trồng không nên đặt quá sâu hoặc quá cạn.
- Sau khi trồng, nên che phủ bằng rơm khô hoặc rễ cây lục bình để giữ ấm và hạn chế việc xói mòn đất khi tưới.
4. Chăm sóc cây dừa
Việc chăm sóc và bón phân cho cây dừa đặc biệt quan trọng trong giai đoạn cây còn nhỏ. Chúng ta cần chú ý đến liều lượng phân bón phù hợp với loại đất trồng và theo màu xanh của lá dừa.
Trong năm đầu tiên, nên bón khoảng 0.5kg hỗn hợp phân NPK Hà Lan 20-20-15+TE và chia làm nhiều đợt bón.
Bắt đầu từ năm thứ 2, thứ 3 và thứ 4, kỹ thuật bón phân vẫn như năm đầu, nhưng liều lượng tăng lên theo mỗi năm, trung bình khoảng 0.25kg/gốc. Ngoài ra, cần cung cấp thêm chất trung vi lượng để giúp cây phát triển nhanh chóng và cho trái ngọt hơn. Trong giai đoạn cây cho trái, cần tăng cường Kali bằng cách bón NPK Hà Lan 17-7-21, NPK 16-9-21+TE hoặc NPK Humax rong biển để cây cho trái to và ngọt nước.
Cây con sau khi trồng cần được tưới nước đều đặn. Nếu trong giai đoạn này cây bị thiếu nước, cây có thể nhanh khô và chết. Trong mùa nắng khô, cần tưới nước thường xuyên vào mỗi 2 ngày. Ngoài ra, cần cắt bớt cỏ dại quanh vườn để không cạnh tranh chất dinh dưỡng và ánh sáng với cây dừa. Có thể phủ thêm cỏ khô, rơm rạ vào gốc cây để giữ đất ẩm.
5. Chú ý các loại côn trùng, dịch bệnh gây hại
Trong 2-3 năm đầu của cây dừa, cần duy trì độ ẩm đất để cây phát triển tốt, không để đất quá khô gây thiếu nước cho cây. Đồng thời, cũng cần phòng chống đất ngập úng, đặc biệt vào mùa mưa, để tránh môi trường phát triển côn trùng và dịch bệnh tấn công rễ.
Giai đoạn cây dừa còn nhỏ cần chú ý đến các loại côn trùng nguy hiểm như bọ dừa, kiến vương, đuông dừa, và các bệnh nấm tấn công lá và đọt non. Nếu phát hiện các biểu hiện bất thường, cần tìm hiểu kỹ và có biện pháp phòng trừ và ngăn chặn kịp thời để không để chúng lan rộng gây hại.
Kết luận
Để trồng cây dừa hiệu quả về năng suất và chất lượng, người nông dân cần áp dụng các kỹ thuật trồng dừa và chăm sóc cây dừa đúng cách. Bằng việc tổng hợp kiến thức và áp dụng các biện pháp chăm sóc, bón phân và phòng ngừa dịch bệnh, cây dừa sẽ phát triển mạnh mẽ và góp phần thúc đẩy hiệu quả kinh tế của nghề trồng dừa ngày càng tăng cao.